7 красавіка - Сусветны дзень здароўя і сёлета ён праходзіць пад лозунгам «Здаровы пачатак жыцця - залог паспяховай будучыні».

Нараджэнне дзіцяці - значны этап у жыцці жанчыны, які патрабуе не толькі клопату пра малое, але і ўвагі да ўласнага здароўя. Аднак многія жанчыны недаацэньваюць верагоднасць наступлення цяжарнасці ў першыя месяцы пасля родаў, асабліва калі менструальны цыкл яшчэ не аднавіўся.

Згодна з даследаваннямі, 95% жанчын пасля родаў (на працягу першых 12 месяцаў) не хочуць паўторнай цяжарнасці ў бліжэйшыя два гады, але 70% з іх не выкарыстоўваюць кантрацэпцыю. Гэта прыводзіць да незапланаваных цяжарнасцяў, а да 28% жанчын на працягу першага года пасля родаў робяць аборт.

Адсутнасць дастатковага інтэрвалу паміж цяжарнасцямі павышае рызыкі для здароўя жанчыны і дзіцяці, асабліва калі папярэднія роды былі з ускладненнямі або праведзены з дапамогай кесарава сячэння. Медыцынскія рэкамендацыі паказваюць, што аптымальны прамежак паміж родамі - 2-3 гады, а пасля кесарава сячэння не менш за 3 гадоў.

Пасляродавая кантрацэпцыя гуляе ключавую ролю ў:

• зніжэнні колькасці непажаданых цяжарнасцей і абортаў;
  
• прадухіленні ўскладненняў пры наступных цяжарнасцях;
  
• захаванне груднога гадавання, калі абраны прыдатны метад.

Якія метады кантрацэпцыі даступныя пасля родаў?  

Існуе некалькі метадаў кантрацэпцыі, якія адрозніваюцца па эфектыўнасці, уплыву на лактацыю і зручнасці прымянення.

1. Палавое ўстрыманне (абстыненцыя)  
   - Гэта адзіны метад з 100% эфектыўнасцю. - Не ўплывае на грудное гадаванне і не патрабуе медыцынскага ўмяшання.
   - Звычайна практыкуецца ў першыя 6-8 тыдняў пасля родаў, пакуль арганізм аднаўляецца пасля цяжарнасці і родаў.

Аднак працяглае ўстрыманне можа быць складана рэалізаваць у шлюбных парах, таму важна загадзя абгаварыць іншыя метады кантрацэпцыі.



2. Натуральныя метады  
   
   - Каляндарны метад  
   Гэты метад заснаваны на разліку фертыльных дзён (часу авуляцыі), у якія пара ўстрымліваецца ад палавых кантактаў або выкарыстоўвае бар'ерныя сродкі.
   Аднак адразу пасля родаў гэты метад не падыходзіць, бо менструальны цыкл аднаўляецца паступова, можа быць нерэгулярным, а авуляцыя можа наступіць непрадказальна.
   Пры рэгулярным цыкле яго эфектыўнасць складае не больш за 50%.

- Метад лактацыйнай аменарэі (МЛА)
Пролактін, гармон, які адказвае за выпрацоўку груднога малака, душыць авуляцыю. Аднак гэты метад працуе толькі пры выкананні трох умоў:  
- Дзіця знаходзіцца на выключна грудным гадаванні без дакорму і заменнікаў.
- Кармленне адбываецца па патрабаванні, без доўгіх начных перапынкаў.
- Адсутнічае менструацыя.  

Пры выкананні гэтых умоў эфектыўнасць метаду дасягае 98%, але ён дзейнічае толькі першыя 6 месяцаў пасля родаў.



3. Бар'ерныя метады кантрацэпцыі  
   - Прэзерватывы  
   Простыя ў выкарыстанні, даступныя без рэцэпту.
   Не ўплываюць на лактацыю.
   Забяспечваюць дадатковую абарону ад інфекцый, якія перадаюцца палавым шляхам. Можна выкарыстоўваць адразу пасля родаў.  
   
   - Сперміцыды (вагінальныя крэмы, свечкі, гелі, таблеткі)
   Можна ўжываць падчас груднога гадавання.
   Дадатковая абарона, калі выкарыстоўваецца сумесна з прэзерватывамі.
   Некаторыя віды дапамагаюць пры сухасці похвы, што актуальна ў перыяд лактацыі.
   Уводзяцца за 5-20 хвілін да палавога акту, кантрацэптыўны эфект доўжыцца да 6 гадзін.  


4. Гарманальная кантрацэпцыя  
   Гарманальныя прэпараты дазваляюць дасягнуць высокай эфектыўнасці ў прадухіленні цяжарнасці, але важна ўлічваць іх уплыў на лактацыю.
   
   - Міні-пілі (чыстыя гестагены)  
   Дазволены пры грудным гадаванні.
   Пачынаць прыём можна праз 6 тыдняў пасля родаў. Не ўплываюць на колькасць і склад груднога малака.
   Прымаюцца штодня, без перапынку, у адзін і той жа час.
   Фертыльнасць аднаўляецца адразу пасля адмены прэпарата.
   
   -Камбінаваныя аральныя кантрацэптывы (КАК)  
   Не рэкамендуюцца ў перыяд лактацыі, бо могуць знізіць выпрацоўку малака. Падыходзяць жанчынам, якія не кормяць грудзьмі або завяршылі лактацыю.


5. Унутрыматачныя сродкі (УМС)  
   Внутриматочная спираль – один из надежных и долгосрочных методов контрацепции, который удобен для женщин, не планирующих беременность в ближайшие годы.
   
   - Не ўплывае на лактацыю і здароўе дзіцяці.
   - Неадкладны кантрацэптыўны эфект пасля ўстаноўкі.
   - Працягласць абароны - да 5 гадоў.  
   - Магчымасць хуткага аднаўлення фертыльнасці пасля выдалення спіралі.
   
   Калі можна ўсталяваць УМС?  
   - Праз 4 тыдні пасля родаў, аптымальна -6-8 тыдняў.
   - Пасля кесарава сячэння - не раней за 6 месяцаў.  
   

Дадатковыя аспекты: харчаванне і вітаміны  

У перыяд груднога гадавання жаночы арганізм выпрабоўвае падвышанае запатрабаванне ў вітамінах і мінералах. Недахоп важных рэчываў можа негатыўна адбіцца на колькасці і якасці груднога малака.

Таму, незалежна ад абранага метаду кантрацэпцыі, рэкамендуецца прыём вітамінна-мінеральных комплексаў для падтрымання здароўя маці і малога.

Послеродовая кантрацэпцыя - важны аспект жаночага здароўя, які дазваляе пазбегнуць непажаданай цяжарнасці і захаваць камфортныя адносіны ў пары.

Выбар метаду залежыць ад індывідуальных асаблівасцяў арганізма, планаў на будучыню і неабходнасці захавання груднога гадавання. Падабраць найболей падыходны варыянт дапаможа ўрач.